Biologisch vijverfilter: taak

De belangrijkste taak van een biologisch vijverfilter is het vijverwater voorzien van voldoende CO2 (koolzuur). CO2 is namelijk nodig voor de groei van de zuurstofplanten. In een biologisch filter zit een bacteriekolonie. Deze breekt kleine afvaldeeltjes (organisch afval) uit de vijver af. Hierbij komt CO2 vrij, die vervolgens door het langsstromende vijverwater wordt opgenomen.

Wanneer in een vijver de zuurstofplanten goed groeien, kunnen deze alle voedingsstoffen uit het water opnemen bij hun groei. Er blijft in dat geval niets achter voor algengroei. Hierdoor blijft de vijver helder.

Met de productie van CO2 draagt een biologisch filter dus bij aan een goede plantengroei in de vijver. Het uit het water filteren van vuildeeltjes is eigenlijk maar een bijzaak.

Op deze pagina lees je hoe een biologisch vijverfilter werkt. Daarnaast kijken we, hoe je een geschikt filter voor je vijver kiest en wat het onderhoud is aan een biologisch vijverfilter.

Biologisch filter van binnen bekeken

Elk biologisch filter werkt volgens hetzelfde principe. Vijverwater stroomt door een bak die naast de vijver staat, met daarin een aantal poreuze materialen. Hierop groeien bacteriën. De gebruikte filtermaterialen zijn zeer divers: schuimrubber matten, lavasteen, keramische ringen of kunststof vulling. Het belangrijkste is, dat het filtermateriaal een zo groot mogelijk oppervlak heeft. Hierdoor kunnen er namelijk veel bacteriën op groeien.

In de filtermaterialen blijven vervolgens kleine vuildeeltjes, die met het water worden meegevoerd, steken. De zogenaamde nitrificerende bacteriën in het biologisch filter breken deze vuildeeltjes af. De CO2 die hierbij ontstaat, wordt daarna aan het vijverwater afgegeven. Het water dat uit het filter weer terugstroomt naar de vijver is daarom rijk aan CO2.

Sommige filters hebben meerdere kamers waar het water achtereenvolgens doorheen loopt. De gebruikte filtermaterialen worden hierbij steeds fijner. Een meerkamerfilter is daardoor geschikt om ook grovere vuildeeltjes uit het water te filteren, zonder dat het hele filter verstopt raakt. Voor de meeste tuinvijvers volstaat echter een filter met enkele kamer.

Een biologisch filter voor de vijver van binnen bekeken. Het ingaande water (groene pijl) passeert filtermaterialen in het filter. Hierop groeien bacteriën. Deze breken vervolgens kleine afvaldeeltjes in het water af. De bacteriën in het filter voorzien het vijverwater van CO2 (koolzuur). Hierna stroomt het water weer terug naar de vijver (blauwe pijl).

Biologisch filter: hard vijverwater

Een biologisch filter produceert CO2. Om deze CO2 ook aan het vijverwater af te kunnen staan, is het belangrijk dat het vijverwater voldoende hard is. In hard vijverwater kan de CO2 zich goed binden aan minerale stoffen in het water. Wanneer er echter alleen maar zacht water door het filter stroomt, zal het grootste deel van de geproduceerde CO2 niet worden opgenomen door het vijverwater. Het filter functioneert daardoor dan niet of nauwelijks.

Zorg daarom altijd, dat de waterhardheid van de vijver op het juiste niveau is. Dit kun je doen door de vijver periodiek met Mineral Clay te behandelen. Hiermee zorg je er dus voor, dat het biologisch filter goed kan functioneren.

Biologisch filter enten met een bacteriestarter

In je vijver en biologisch filter ontstaat na verloop van tijd vanzelf een bacteriekolonie. Het kan echter wel tot twee maanden na inschakelen van het filter duren, voordat de bacteriekolonie voldoende omvang heeft om het vijverwater van CO2 te voorzien. Dit heet het rijpen van het biologisch filter.

Om deze periode in te korten, kun je een vijverfilter enten met een bacteriestarter. Hierbij breng je een groot aantal juiste bacteriën en andere micro-organismen aan in het biologisch filter. De ontwikkeling tot een volledige bacteriekolonie verloopt hierdoor vervolgens veel sneller.

Bijkomend voordeel van een bacterie-enting is, dat je precies de juiste soorten bacteriën aanbrengt. Dit zijn zogenaamde nitrificerende bacteriën. Een goede bacteriestarter is Pond Biotics.

Pond Biotics is een bacteriestarter voor je biologisch vijverfilter. Met dit product ent je het filter met nitrificerende bacteriën. De groei van de bacteriekolonie verloopt daardoor sneller. Een bacterie-enting voer je elk seizoen uit, direct na het opstarten van het biologisch filter.

Biologisch filter: keuze

De omvang van een biologisch filter moet zijn afgestemd op de vijverinhoud. Bij een filter zal daarom altijd een getal vermeld staan, dat overeenkomt met de vijverinhoud in liters waarvoor het filter geschikt is. Bij de keuze van een biologisch filter moet je daar dus op letten.

Daarnaast moeten het biologisch filter en de vijverpomp op elkaar zijn afgestemd. Een pomp die de totale vijverinhoud in vier tot vijf uur kan rondpompen, is geschikt om een biologisch filter van water te voorzien.

Soms worden biologische filters ook voorzien van een UV-unit. Hiermee worden zweefalgen in het vijverwater gedood. Dit draagt ook bij aan het helder houden van de vijver.

Een voorbeeld van een complete filterset, bestaande uit een biologisch filter, een UV-filter en een bijpassende vijverpomp vind je hier. Deze set is een geschikte keuze voor een vijver van bijvoorbeeld 2.000 tot 4.000 liter.

Biologisch vijverfilter: gebruik en onderhoud

Groeiseizoen
Tijdens het groeiseizoen moet een biologisch vijverfilter continu draaien. Wanneer de watertoevoer onderbroken zou worden sterft de bacteriekolonie af. Daarom moet je een filter tijdens het groeiseizoen niet uitschakelen.

Winterperiode
In de winterperiode moet de watertoevoer naar het filter worden gestopt en het filter zoveel mogelijk leeggemaakt worden. Hierdoor kan deze niet stuk vriezen.

Onderhoud
Een biologisch vijverfilter is nagenoeg onderhoudsvrij. Er zijn echter enkele handelingen die je moet verrichten bij het gebruik ervan:

• Enten van de bacteriekolonie
  Dit doe je aan het begin van het groeiseizoen (Pond Biotics).
• Zorgen voor voldoende hard vijverwater
  Behandel de vijver hiervoor periodiek met Mineral Clay.

Controleren dat het filter niet overloopt
Dreigt het filter over te lopen? Dan moet je het filtermateriaal gedeeltelijk reinigen. Hierdoor kan het water weer sneller door het filter lopen. Zorg echter wel, dat een deel van de bacteriekolonie in het filter achterblijft.